Meahciráđđehusa Luonddubálvalusat muittuha Davvi-Sápmái sikten vánddardeaddjiid, ahte iežas ruskkaid galgá boahttevuođas ieš fievrridit eret Geavu luonddumeahcis. Ruskalihtit eai šat leat Geavu luonddumeahci vuoiŋŋastanbáikkiin.
Dan maid veaját gurput lundui, veaját maiddái gurput eret. Dát viidát eará Lappi vánddardančuozáhagain anus lean prinsihppa lea dál anus maiddái Geavus.
– Bázahusaid fievrrideami meahccejohtalus noađuha luonddu. Fievrrideamit maiddái mákset ja ruđat lea eret vánddardanráhkadusaid bajásdoallamis. Ruskalihtit daninassii duvdet olbmuid guođđit bázahusaid luonddumeahccái tuvrra áigge. Fiinna ášši lea, ahte min vánddardeaddjit atnet árvvus duottarluonddu, gudnejahttima bokte ruskkahis vánddardeami prinsihpaid lea álki ollašuhttit, áššehasbálvalanoaivámuš Tarja Tuovinen ákkastallá nuppástusa.
Bázahusčuoggát leat Geavu máđija vuolggačuoggáin Suttesjogas ja Ganešjávrris.
Ruskalihttekeahtes vuoiŋŋastansajiin leat jo ovddežis buorit vásáhusat Lappis ovdamearkan Bállás-Ylläsduoddara, Pyhä-Luosto ja Salla álbmotmehciin. Maiddái Urho Kekkonen álbmotmeahcis ruskalihtiid leat váldán eret giđa áigge stobuin ja vuoiŋŋastansajiin.
Geavu ávželágan leahki lea hearkkes duottarluondu – lihkadeapmi lobálaš geassit dušše merkejuvvon máđijaid mielde
Geavu luonddumeahcis vánddardeaddji sáhttá vásihit Lappi luonddu albma rámššasvuođa. Luonddumeahcis lea badjel 40 km guhkes ja báikkuid measta 80 mehter čiekŋalis ávželágan leahki, man vuođus golgá Geavvu.
Vánddardeaddjái leat fállojuvvon guokte merkejuvvon hástaleaddji vánddardanmáđija. Guivvi ođđa, giđđat gárvánan ávdinstohpu lea duottarmáđija guoras. Luonddumeahcit lea luonddusuodjalanguovllut, mat leat suodjaluvvon čavgadut go álbmotmeahcit.
– Dan dihtii johttin Geavus geasseáigodagas, dahjege dán vahku duorastaga rájes, lea lobálaš dušše merkejuvvon máđijaid mielde. Ráddjehusaid mihttomearri lea suodjalit Geavu ávžži ja dan birastan hearkkes duottarluonddu, Tuovinen dadjá.
Galledeamit Geavu luonddumeahcis ledje mannan jagi badjelaš 4 600. Koronajagi galledeamit ledje historjjálaš olu, measta 8 200. Gaskamearálaš galledeami bistin luonddumeahcis lea njeallje jándora.