Njellima suvdinrenne čázádatjohtolaga rávvagat ja njuolggadusat
Dárkkis váruhusaid
Vuovde- ja gulubuollinváruhusa áigge dolastallan lea lobálaš dušše bohcciiguin, gokčojuvvon dolastallanbáikkiin sihke ávdinstopuid ja barttaid dollasajiin earenoamáš várrugasvuođain. Dola cahkkeheaddji vástida álo dolastallama dorvvolašvuođas. Válddathan vuhtii, ahte dolastallan dain sáhttá gildojuvvot báikegottiid guovdu.
Dárkkis fámus lean váruhusaid (ilmatieteenlaitos.fi, suomagillii)
Áššehasbálvalus ja oahpisteapmi
- Davvi-Sámi luondduguovddáš Siida
- Meahciráđđehusa áššehasbálvalanbáiki Siiddas fállá dieđuid Anára vánddardanguovllu birra ja buot earáge Davvi-Sámi luonddučuozáhagain. Bissovaš ja molsašuvvi čájáhusaid lassin Siiddas fidne vánddardanrávvema, kárttaid ja lobiid oppa Davvi-Sámi guvlui.
Guovllus leat fámus juohkehačča vuoigatvuođat (suomagillii).
Ovddalgihtii ráhkkaneapmi
Berre muitit ahte tuvrra áigge ii sáhte šat skáhppot makkárge biergasiid.
Nellima suvdinrenne ja šaldi leat dál heajos dilis ja dan ii sáhte geavahit dorvvolaččat.
Museadoaimmahat ávžžuha, ahte Nellimi vuojadanrámppa ii geavahuvvo kanohtaid fievrredeamis.
Mii bivdit buohkaid čuovvut dán ávžžuhusa ja válljet eará johtolagaid.
Njellimii ii beasa almmolaš fievrruiguin
Mátketelefovnnaid gullon
- Geinnodaga mielde sáhttet gávdnot báikkit gos ii gullo mátketelefovdna. Telefovdna sáhttá maid sirdásit ruošša operáhtora fierpmádahkii.
- Dárkkis mátketelefonfierpmi govčču iežat telefonoperáhtoris. Dasa lassin leat álo báikkit, main mátketelefovdna ii doaimma dahje doaibmá funet. Dalle sáhttá ábuhit dat, ahte manná birastahtti duovdagis badjelii jalges sadjái ja/dahje váldá telefovnna SIM-goartta eret heahteriŋgema boddii. Gánnáha maiddái váldit vuhtii dan, ahte sierralágan mátketelefovnnaid gaskkas leat gullonearut.
Guolástus
Guovllus oažžu oaggut áŋkoriin ja bilket almmá lobi haga, ii goittot luossa- ja čuovžačáziid guoika- ja rávdnjesajiin. Eará guolástusa go áŋkoriin oagguma ja bilkema várás 18-69 -jahkásaš olmmoš galgá máksit guollenáliiddikšunmávssu (eraluvat.fi, suomagillii) ja oastit áššáigullevaš guolástanlobi.
- Guolásteaddji: dárkkis guolástusráddjehusa (kalastusrajoitus.fi, suomagillii).
Biergasat ja dorvvolašvuohta
- Ane telefovnna ja riššaid čáhcejeahkki páhkas. Jus gárttat čáhcái, soaittát massit visot eará go daid diŋggaid mat dus leat lummas.
- Ale vuolgge mátkái kárttá ja kompássa haga. Jus man nu sivas gárttat vázzit, de kártta vehkiin gávdnat luotta lusa.
- Ane meallodettiin álo govddodanveasta.
- Seaillut gálvvuidat čáhcejeahkki gáriin, seahkain dahje lávkkain.
- Čáhci lea álgogeasis ja čakčat galmmas. Várut danin gártamis čázi buorrin. Buorre vuojadanmáhttuge ii veahket galbmoma vuostá.
- Kanohtas lea buorre atnit ákšu, bátti, divodanneavvuid ja várremeallu.
- Várre doarvái liegga ja maiddái biekkajeahkki biktasiid mielde, maiddái liegga gahpir ja gistát. Gummegistat dollet siskkiid gistaid goikkisin.
- Váldde mielde čuoikamirkkuid ja vuosttašveahkki dárbašiid.
- Almmut tuvrra man lea plánen, iežat ustibii ja dan gos áiggot idjadit.
- Diehtu mealluma dorvvolašvuođas ja biergasiin: Dorvvolaš meallun (kanoottiliitto.fi, suomagillii) ja Meallunrávvagat (melonta.wasalab.com, suomagillii).
- Jus dus reaissustat boahtá heahti, ovdamearkan láhppot, lápmašuvat dahje áiccat meahccebuollima, riŋge nummirii 112 ja daga heahtedillialmmuhusa.
Sesoŋŋaáiggit
- Fanasbadji álgá geassemánu álgogeahčen ja bistá čakčamánu lohppii. Buoremus meallundálkkit lea suoidne-borgemánus.
- Čuoikkat leat eanemus 25.6. – 15.7 áigegaskkas. Jus áiggun idjadit meahcis, garvve biekkakeahtes ja miesttat báikkiid. Čuoikkat garvet jalges, bigges báikkiid.
112 Suomi -mobiilaaplikašuvdna
Go heahtetelefovdnii riŋgejuvvo 112 Suomi -aplikašuvnna (112.fi, suomagillii) bokte, de heahteguovddášgohcci oažžu automáhtalaččat dieđu riŋgejeaddji sajádagas.
Lappis leat ollu báikkit gos telefon ii gullo, ja dihto telefonmállet eai doaimma buollašis. Nuba máđidjaplána oktan áigetávvaliin lea buorre almmuhit soapmásii. Gánneha doallat telefovnna liekkasin sihke biepmu ja juhkamuša fárus. Vai mátketelefovnnas ii nogaše rávdnji, váldde mielde ovdamearkan liikerávdnjerusttega, várrebáhttera dahje boares telefovnna, mas lea buorre báhtter.
Guollenáliiddikšunmáksu
Guolásteaddji (18–69-jahkásaš)
– mávsse guollenáliiddikšunmávssu
(eraluvat.fi, suomagillii)
Vánddardanetikeahtta
1. Gudnejahte luonddu.
2. Vállje merkejuvvon máđijaid.
3. Váldde čielgasa leago gohtten lobálaš du válljen čuozáhagas.
4. Geavat dušše merkejuvvon dolastallansajiid.
5. Ruskkahis vánddardeapmi.