Meahccereaissu vuolginsajit

Fanastalliid bálvalusat Anárjávrris

Álkes johtolagat

Guovžžabiedjogeađggi goargŋun, 450 m / guovlu

Geasseáigge, johtináigi 1 dii. Váccašeapmái ja luondduoidnosiin beroštuvvan olbmuide, mánnábearrašiidda.

Duosttatgo čákŋat guovžža hollui? Ráhpaid gakcuma maŋŋá sáhtát beahkit sisa viiddis gurrui, mii máidnasa mielde lea guovžžabiedju.

 Vielttis leat sullii mehtera govdosaš ráhpat, maid nuppe bealde lea dorvoáidi, ja almmái lea njiedjamin ráhpaid vulos. Vielttis šaddet sierraahkásaš beazit, gurut bealde hui stuorra geađgi.

Vuolginsadji
Avvil-Anár njelješgeaidnoguoras lea Karhunpesäkivi/kafea parkerensadji, sulaid 23 km Avvila gilis (Inarijärventie 2288, Anár).

Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 49.0316' lon: 27° 18.8447' ETRS-TM35FIN P: 7634011 I: 512666.

Vánddardanhuksehusat
Guovžžabiedjogeađggi lusa leat ráhpparovvemuorat ja guoru ovdii lea huksejuvvon stealli suddjet birrasa luonddu gollamis. Máđija bajágeahčen lea oainnusstealli oktan reŋkkuiguin.

Johtolatčilgehus
Ráhpat álget várrái seammás kafea duohken. Gaskkas leat moadde vuoiŋŋastanstealli. Gurrui leat guokte vuollegaš ráiggi, muhto ieš guoru lea viiddis. Rovvemuorat joatkašuvvet guoru luhtte vel bajás boares vuovddi čađa. Máđija geažis lea oainnusstealli, gos šerres dálkin oaidná Anárjávrri luovttaid.

Almmái geahččá kámera guvlui, son čohkohallá muorrabeaŋkka alde oainnusbáikkis muoraid gierragiid allodagas. Dorvoáiddi nuppe bealde rahpasa oainnus vári vuovdái, duohkin oidnosta čáhci.

Fuomášanveara
Kafea rabasáiggiin sáhtát muitalit dan bargiide jus leat áican juoidá dorvvolašvuhtii váikkuhan divvundárbbuid. Váldde mielde juhkamuša ja ráhkkan maiddái ráhpaid gakcuma maŋŋá boahtá váhkáid “spargimii”.

Juvddu easttahis bálggis, 500 m / guovlu

Birra jagi, johtináigi 1 dii
Easttahis bálggis lea earenoamáš vuogas vánddardancuozáhat bearrašiidda.

Geasi áigge Juvdujoga gáttiin liđđotboallorásit ja čázis njuikot hárrit. Dálve áigge bálggis lea álkit johtit ja doppe leat maid čuovggat. Sáhttát maid liikostallat luondu čábbodahkii.

Guokte vánddardeaddji easttahis bálgá alde čakčat beahcevuovddis. Nubbi vánddardeaddjiin johtá šleađgajuvlastuoluin.

Vuolginsadji
Parkerensadji Gihttelgeainnu (no 955) guoras, sullii 2,5 km Anára girkosiiddas, čujuhus Kittiläntie 156, Anár (Inari)

Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 53.7205' lon: 26° 57.9799' ETRS-TM35FIN N: 7642693 E: 498647

Easttahis bálggis cuovvu máttábeali gátti bajás Njoammelguikii ja heaŋgášaldái. Máttabeali gátti bálgás leat Suologuoikkas Njoammelguikii čuovggat ja dat dollojuvvo dálvviid rabasin muohttagis.

Vánddardanhuksehusat
Bálgá guoras eai leat easttahis huksehusat. Jorrestuoluin beassá dolastallat Akselilávvui Suologuoikkas, muhto muorraáiti ja goikehivsset eai leat easttaheamit.

Vánddardeaddjit mojunjálmmiid goađis. Dollasajis buollá dolla ja dan bajábealde káffebánno.

Johtolatčilgehus

Johtolatmerken: Mearkat leat lámpástoapus.

Juvdubálgá easttahis oassi lea Gihttelgeaidnoguoras Juvdujohgáddái. Bálgá guhkkodat ovtta guvlui lea 500 mehtera.

Fuomášanveara
Bálgá guoras Akselilávu goikehivsset ja muorraáiti eai leat easttaheamit. Juvdubálgá easttahis oassi lea oassi Juvdubálgás, man guhkkodat lea oktiibuot 5,8 kilomehtera. Bálgá ala leat cohkkejuvvon máidnasat Juvdujoga johttiid ja dáhpáhusaid birra.

Bieggajávrri johtolat, 1,5 km / guovlu

Birra jagi, johtináigi 1 dii
Bieggajávrri 
lea earenomáš vánddardančuozáhat bearrašiidda.

Bieggajávri lea beakkálmas rávdojávri, gos maiddái duovdagat leat fiidnát. Jávregáttis lea lávvu dolastallama ja nisttiid borrama várás, man dihte dat lea hui buorre báiki sihke geasset ja dálvit jieŋa alde oagguma áigge.

Soahkevuovddi guovdu johtá bálggis, ja ovddabealde oidno muorrastoalpu, mas lea rukses ruossa.

Vuolginsadji
Bieggoaivvi parkerensajis sullii 9 km:a duohken Anára girkosiiddas. Vuos vuddjojuvvo Anáris sullii 6 km Avvila guvlui njelješgeainnu mielde ja de jorggihuvvo Bieggoaivvi alážii manni cievrageainnu ala. Cievrageainnu mielde vuddjojuvvo sullii 2,5 km parkeransajii. 

Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 51.3950'lon: 27° 7.5930' ETRS-TM35FIN: N: 7638404m E: 505075m

Vánddardanhuksehusat
Bieggajávrri lávvu, goikehivsset ja muorravisti.

Vieltái huksejuvvon ráhkadus, man seaidni lea measta ollásit lássa. Ráhkadusa duohken vuovdi.

Johtolatčilgehus
Johtolatmerken: bálgá leat merkejuvvon meahcceruossaid. Bálggis manná duolba duottareatnamiid mielde, main šaddet lagežat ja beazit. Ruovttoluotta máhccojuvvo seamma johtolaga mielde, goas oppa mátkki guhkkodahkan šaddá 3 km.

Fuomášanveara
Biillaid parkerensadji plovejuvvo (vuddjojuvvo) jahkásaččat guovvamánu beallemuttus.

Eará johtolagat 0-10 km

Bealbbejávrri meahccegirku bálggis, 5 km / guovlu

Geasseáigge, johtináigi 6 dii
Bálggis lea geađgái ja muorramáddagat ja veaddit váttásmahttet vázzima. 

Bielbajávrri girku lea huksejuvvon 1752-1760 ja dat lei anus 1800-logu loahpa rádjái, ja dalle girku lei Anára guovddáš báiki. Girkus dollojuvvojit moadde ipmilbálvalusa jagis ja doppe maid vihahuvvojit náittospárat.

Vánddardeaddji váldá telefovnnain gova boares muorraráhkadusas, meahccegirkus. Muorraseainni málejuvvon geardi lea gollan.

Vuolginsadji
Bálggis vuolgá 3 km:a geažes Davvi-Sámi luondduguovddážis, Sarviniemigeainnu parkerensajis.

Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 55.2854' lon: 27° 3.4706'ETRS-TM35FIN: N: 7645602 E: 502322

Vánddardanhuksehusat
Bealbbejávrri beaivestohpu ja dolastallanbáiki sihke Bealbbevuona hirsagoahti.

Oaidnámušat
Ebmos, muoras ráhkaduvvon Bielbajávrri meahccegirku, mii ain adnojuvvo ee. vihaheapmái.

Johtolatčilgehus
Johtolatmerken: oránša muorracuolddaiguin

Bálggis manná čáppa boares álgovuovddi čađa meahcceládduid ja jávrriid guora. Johtolaga geažis lea boares girkogieddi, man birra leat luondduniittut. Girkogietti ravddas lea bures seilon Bealbbejávrri girku. Ruovttoluotta sáhttá máhccat seamma johtolaga mielde, goas johtolaga ollesguhkkodahkan šaddá 10 km. Girku luhtte rohtte maiddái bálggis Bealbbevutnii (Piälppáávuonâ, anárašgillii), gosa lea 3 km. Bealbbevuonas leat fanashámman, hirsagoahti ja dolastallanbáiki.

Fuomášanveara
Fanasjohtolat geassit Bielbavutnii (Piälppáávuonâ anárašgillii).

Nisu vázzá bálgá mielde vuostá, bálgá bálddas lea rukses muorrastoalpu. Beazit birastahttet bálgá, duohkin muoraid gaskkas oidno čáhci.

Juvddu bálggis, 5,8 km riekkisbálggis

Birra jagi, johtináigi 4 dii
Bálggis lea earenoamáš vuogas vánddardančuozáhat bearrašiidda. Oassi bálgás lea easttaheapmi.

Bálgá ala leat čohkkejuvvon máidnasat Juvdujoga johttiid, dáhpáhusaid ja guolástusa birra.  Juvdujoga bálggis lea vuosttas ja áidnaluonddubálggis, man teavsttat leat maiddái anárašgillii. Govvemis vástida anárlaš dáiddár Merja Aletta Ranttila.

Golbma ruškes galbba metállastoalppuid gaskkas, galbbain lohket báikkiid namat ja kilomehterat dohko. Galbbain leat lassin symbolat, dego hannunvaakuna, info-i, juvlastuollu ja olmmoš, dolla, jna.

Vuolginsadji
Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 54.4992' lon: 27° 0.8037' ETRS-TM35FIN: N: 7644140 m E: 500538 m

Vánddardanhuksehusat
Johtolaga guoras leat oahpistantávvala Juvdujoga vássánáiggi birra, heaŋggošaldi ja guokte dolastallanbáikki. Bálgás leat cuovggat ja dat dollojuvvo dálvviid rabasin muohttagis.

Johtolatčilgehus
Johtolatmerken: oránšaivdnásaš muorracuolddaiguin.
Johtolat álgá Anára girkobáikkis Saarikoskentie-luottas sullii kilomehtera duohken Siida-museas. Vuolginbáikkis 2.22 kilomehtera maŋŋá bálggis buvtteha Akselilávvui. Lávus Njoammelguoikka (Njuámmilcooskâs anárašgillii) šalddi lusa lea sullii 550 mehtera mátki. 

Metállašaldi šávvi.

Njoammelguoikka  heaŋggošalddi maŋŋá Juvdujoga bálggis čuovvu joga davvegátti, gos leat maiddái oránša dihkát. Njoammelguoikkas Juvdujoga davábealde lea dollasadji ja lávvu. Sullii 100 mehtera geažes lávus lea boazoáidi, man maŋŋá bálggis joatkašuvvá 180 mehtera vánddardangeaidnorussii, gos ain suorrana bálggis Ohcomaš-duoddarii. Njoammelguoikka lávus sullii 1,6 kilomehtera vánddardeami maŋŋá boahtá čievrageaidnu, mii lea sullii 600 mehtera guhkkosaš. Bálggis seaggu ja joatkašuvvá vustolahkan beahcevuovdái. Loahpas dat buvtteha E75/E4 geainno lusa, veháš Davvi-Sámi luondduguovddáš Siidda davábealde.

Fuomášanveara
Davábeale bálgá ala Njoammelguoikkas (Njuámmilcooskâs anárašgillii) Hoaššaláddo (Huáššijáávráš anárašgillii) ja Hoaššaádjaga lusa lea biddjojuvvon bajildus.

Guokte nissona vázzimin govda čievrabálgá mielde vuovddis.

Eará johtolagat badjel 10 km

Anár - Ohcomaš -johtolat, 9 km / guovlu

Dalle go muohta lea suddan, masa laktása 8 dii
Viehka hástaleaddji bálggis duoddara ja geađgás bálgá dihte

Duottaraláža alde lea várddus Anárjávrri guvlui ja Bátneduoddariid, Muotkeduoddariid ja Leammi duoddariid guvlui. Duottaralážis lea Ohcomačča beaivestohpu, mii lea boares buollingohcci viessu oktan várdobáikkiin. 

Vánddardeaddji vázzá rehppo sealggis duoddara alde. Ovddabealde lea rukses muorrastoalpu, duogážis rahpasa geasseeanadat, gos leat vuovddit, jávrrit ja horisonttas duottarráidu.

Vuolginsadji
Anára girkosiiddas Davvi-Sámi luondduguovddáža buohta

Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 54.6441' lon: 27° 0.6185' ETRS-TM35FIN: N: 7644409 m E: 500414 m

Vánddardanhuksehusat
Ohcunvári beaivestohpu ja guokte dolastallanbáikki

Duoddara čohkka, ovddabealde bálggis ja rukses muorrastoalpu, guhkkin stuorra jávri.

Johtolatčilgehus
Johtolatmerken: ruksesivdnásaš muorracuolddaiguin
Johtolat manná vuosttas vihtta kilomehtera boršu Juvdujoga guora boares háikavuovddi cada ja dasto álgá vuostálat. Ovdal aláža nohket beazit ja loahpas lagešvuovdige, dasgo Ohcomacca aláš lea jalgat. Jos máhccá seamma johtolaga mielde, de johtolaga guhkkodahkan šaddá 18 km.

Fuomášanveara
Alážis sáhttá joatkit mátkki maiddái Rivdolii, gosa lea 10 km (gc. Rivdol - Ohcomaš -johtolat) dahje njulget Roavvejávrái (Ruávijävri) (3 km), gosa boahtá meahccebiilageaidnu.

Čuoiganjohtolagat

Anár - Ohcomaš -čuoiganjohtolat, 19 km

Čuoiganláhttu ii ráhkaduvvo giđđadálvve 2024 áigi.

Luondduláhttu árbevirolaš čuoiganvuogi mielde


 

Vuolginsadji
Anára girkosiiddas Davvi-Sámi luondduguovddáža buohta

Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 54.6440' lon: 27° 0.6173' ETRS-TM35FIN: N: 7644408 m E: 500413 m

Vánddardanhuksehusat
Ohcunvári beaivestohpu 

Johtolatčilgehus

Johtolatmerken: alitivdnásaš plastihkkasoabbiin
Johtolat manná Ilgadisjávrri (Ilgeejävri, anárašgillii) bokte Ohcomacca aláža ala.

Fuomášanveara
Vánddardančuoiganláhtut bajásdollojit guovvamánu gaskkamuttus gitta cuoŋománu lohppii. Dárkkis láhttudili (suomagillii).

Anár - Bealbbejávrri meahccegirku -čuoiganjohtolat, 19,5 km

Luondduláhttu árbevirolaš čuoiganvuogi mielde

Meahccegirkus Anára searvegoddi lea árbevirolaččat lágidan meahccegirkus bearašgirku beassášlávvordaga.

Dálveeanadat, gos guokte olbmo čuiget jalgadasas vuovddis geinnodaga mielde mii lea muohtanaga.

Vuolginsadji
Anára girkosiiddas Davvi-Sámi luondduguovddáža šiljus

Koordináhtat: Euref-Fin (~ WGS84) lat: 68° 54.5984' lon: 27° 0.8934' ETRS-TM35FIN: N: 7644324 m E: 500598 m

Vánddardanhuksehusat
Bealbbejávrri beaivestohpu ja dolastallanbáiki sihke Bealbbevuona hirsagoahti

Oaidnámušat
Bealbbejávrri meahccegirku

Johtolatčilgehus
Johtolatmerken: alitivdnásaš plastihkkasoabbiin
Čuoiganjohtolat manná vuos Bielbajávrri meahccegirkui manni mohtorgielkávuojáhaga mielde 6 kilomehtera ja dasto vánddardančuoiganláhttu joatkašuvvá sierra johtolahkan. Ruovttoluotta Anára girkobáikái johtolat máhccá Bealbbevuona bokte Anárjávri jieŋa mielde.

Fuomášanveara
Biekka háltti gánnáha váldit vuhtii Anárjávrri guhkes lahtu dáfus.

Sihkkelastinjohtolat

Boares Menešjávrrigeainnu meahccesihkkelastinjohtolat, 55 km

Geasseáigge, johtináigi 1-2 beaivvi

Vuolginsadji
Anára girkosiiddas, Anár-Gihttelgeainnu (nr 955) guorasČujuhus: Gihttelgeaidnu 37, 99870 Anár

Anára guovllus eai leat merkejuvvon sihkkelgeainnut, muhto dábálaččat boares Menešjávrri geaidnu adnojuvvo sihkkelastingeaidnun. Johtolat vuolgá Anára girkobáikkis ja gávvá Solojávrái ja jorggiha fas ruovttoluotta, ladnjedallá várrevilttiid mielde Áldocuožžunoaivvi (Vaamenseisomapää, suomagillii) oarjjabeale Anára girkobáikki guvlui.

Fuomášanveara
Johtolat ii leat merkejuvvon, eaige johtolaga mielde leat bálvalusat.

Meallunjohtolagat

Anárjávri heive hui bures meallumii ja suhkamii johtolatválljemiid dáfus. Jávrri duháhat sullot fállet cáziid alde johttiide suddjes sajiid, muhto Anárjávrris gávdnojit maiddái measta juo jalges biekkusis ábit. Jávrri birra melodettiin sáhttá coggot mátki gitta sullii 250 km.

Vánddardeaddjit vuolgimin meallut kajáhkaiguin. Duogážis oidno čavčča jávreeanadat ja vuostegáttis ásset olbmot ja doppe leat ráhkadusat. Albmi lea balvái.

Gohttensajit gávdnojit valjis Anárjávrri dadjat juo ávdin gáttiin ja sulluin. Anárjávrri sulluin lea maiddái soames ávdinstohpu, maid sáhttá atnit ávkin jávrri alde jodedettiin.

Anárjávrri alde melodettiin lea buorre muitit ahte dálki sáhttá nuppástuvvat johtilit ja danin kanohtta galggašii leat "mearradohkálaš".

Go vuolgá guhkes meallunvánddardeapmái, de galggašii leat ovddežis vánddardanmeallun-hárjánupmi. Maiddái liigeniestti gánnáha váldit mielde, dasgo heajos dálkin vánddardeapmi sáhttá bistit guhkit go lei jurddašuvvon.

Johtolatevttohusat

Mohtorgielkámáđijat

Dálvit Anárjávrri alde johtet dábálaccat mohtorgielkkáiguin, dasgo gaskkat leat guhkit ja jiekŋa guoddá gaskamearálaccat juovlamánus miessemánnui. Merkejuvvon mohtorgielkámáđijat (eraluvat.fi, suomagillii) mannet Anárjávrri jieŋa mielde Njellimii, Ceavetjávrái ja Avvilii. Eatnan mielde johtolagat vulget Ohcejohkii, Gáregasnjárgii ja Bátnejávrri bokte Avvilii. Johtolagaid mielde beassá gitta Jiekŋameara riddui.

Jávrri jieŋa alde lea bissánan čáhppes mohtorgielká, gielkká maŋis reahka ja jieŋa alde ceaggá rukses plastihkkasoabbi, geinnodatmerken.

Vaikko jieŋa alde olgobáikegoddelašge sáhttá johtit mohtorgielkkáin friddja, de lea dorvvoleamos johtit johtolagaid mielde. Juohke jagi loahppážiid maŋŋá Anárjávrri jieŋa ala merkejuvvojit vuodjingeainnut ja jiekŋadihkát váldojuvvojit eret giđđat, sullii cuoŋománu loahpas dahje miessemánu álggus. Muhtumin juo beassážiid maŋŋá.

Jos áigu johtit goikeeatnama ala lágiduvvon mohtorgielkámádija mielde, de galgá háhkat Meahciráddehusa mádidjalobi. Lobiid sáhttá oastit Davvi-Sámi luondduguovddáš Siiddas Anáris, Meahciráđđehusa Avvila bálvalanbáikkis ja Meahciráđđehusa nehttagávppis (eraluvat.fi, suomagillii).

 

Áššehasbálvalus

Davvi-Sámi luondduguovddáš Siida
0206 39 7740
siida@metsa.fi

Avvila bálvalanbáiki
0206 39 7701
ivalo@metsa.fi

Parkerenbáikkit

  • Valtatie 4 (E75), Inarijärventie 3351, 99800 Avvil (Anár)
  • Kittiläntie 156 (geaidnu nr 955), 99870 Anár
  • Kittiläntie 556 (geaidnu nr 955), 99870 Anár

Eará parkerenbáikkit

Gieđas telefovdna, mas oidno Retkikartta.fi. Raba Anára vánddardanguovllu kártta Retkikartta.fi:s (suomagillii).